Kao Dan Evrope obilježava se deveti maj u znak sjećanja na Schumanovu deklaraciju kojom su stvoreni osnovi temelji na kojima danas postoji Evropska unija.
Evropa je iz Drugog svjetskog rata izašla kao razoren kontintent u svakom smislu. Ekonomija faktički više da nije postojala, kultura i nauka su bile na koljenima i bez jasne perspektive. Da bi stvar bila gora kontinent je uskoro i bio podijeljen željeznom zavjesom na dio po kontrolom SSSR-a i dio sa demokratskim sistemom, piše Klix.ba.
Francuski ministar vanjskih poslova Robert Schuman je devetog maja 1950. godine predložio plan prema kojem bi se francuska i zapadnonjemačka proizvodnja uglja i čelika stave pod jedinstvenu vlast. Ideja je bila da se zajednica kasnije otvori i za druge države u Evropi.
Schuman je shvatio da će se dugotrajni mir u Evropi stvoriti samo ako Njemačka i Francuska postignu način zajedničkog života, a to se moglo kroz stvaranje čvrstih ekonomskih veza koji će prerasti u međusobno povjerenje i ovisnost.
Rivalstvo Njemačke i Francuske je Evropu uvelo u Prvi i Drugi svjetski rat koji su ne samo odnijeli milione života nego od evropskih država napravile tek drugorazredne sile u međunarodnim odnosima.
“Zbližavanje evropskih zemalja zahtijeva eliminaciju vjekovne opozicije Francuske i Njemačke… tako uspostavljena solidarnost u proizvodnji jasno će pokazati da svaki rat između Francuske i Njemačke nije samo nezamisliv, nego i materijalno nemoguć”, kazao je Schuman, prenosi Klix.ba.
U aprilu 1951. godine potpisan je Pariški sporazum kojim je stvorena Evropska zajednica za ugalj i čelik kojoj su pristupile Italija i države Beneluksa.
Iz ove zajednice je kasnije nastala Evropska ekonomska zajednica i onda Evropska unija koja je omogućila da se kroz ekonomsku integraciju evropske države ostvare puno brži ekonomski razvoj nego što bi to bilo u odnosima rivalstva.
Evropska unija se danas suočava sa više izazova. Neki od njih su unutrašnji kao što je odnos država koje provode politiku koja nije ni približna vrijednostima na kojima je nastala EU, a koje i dalje izvlače ekonomske benefite članstva.
Također, države Evropske unije su postale totalno dezorijentisane u svojoj politici proširenja. Stanovništvo država zapadnog Balkana više ne vjeruje da će njihove države biti ikada članica ovog elitnog društva. Evropska unija nije jedinstvena čak ni u svojoj podršci Ukrajini u otporu ruskoj agresiji. Tu je pitanje i odnosa prema SAD-u, Kini i drugim pitanjima.
Evropska unija je uspješno riješila svoj prvobitni zadatak osiguravanja mira u zapadnoj Evropi. Sada će morati da riješi i pitanje osiguravanja mira na evropskom kontinentu i toga da li će sa sve starijim stanovništvom pasti u apsolutnu sjenu SAD-a i Kini ili naći svoj put. (tl)