Rudnik “Kreka”, uglavnom, i u najširem smislu tog pojma, je sve ono što vidimo oko sebe: tvornice, stambene zgrade, putevi, komunalna infrastruktura, škole, bolnice, mostovi, parkovi, institucije kulture, sportski objekti etc. Ali, i ono što na prvi pogled ne vidimo, a i najvažnije je, obrazovanje, posebno ono visokoškolsko, i dramatičan, nezamislivi civilizacijski skok u kulturnom i životnom standardu stanovništva Tuzle, tuzlanske regije, ali zasigurno i puno šire i puno dalje, i do Sarajeva i Beograda. U stvari, simbolički, ali i bukvalno, Rudnik “Kreka” smo svi mi, naši životi, naši roditelji, djedovi, pradjedovi.
I tako unazad, sve do 1884. godine kada je sve i počelo, od 35 radnika i 50 tona uglja godišnje proizvodnje, do kumulativno stotina miliona tona do današnjih dana. Da bi Rudnik “Kreka” od razvojne okosnice i kičme Titovog epohalnog i trijumfalnog razvojnog skoka u budućnost procesom industrijalizacije i elektrifikacije, demokraturom u samostalnoj BiH, bio doveden do prosjačkog štapa. Nezamislivo ponižen i nezasluženo pretvoren u korporacijsko gubitničko ruglo i „štetočinu javnog interesa“.
U stvari, kada bi se Rudniku procesom simboličke „restitucije“ vratio u posjed barem dio samo onog materijalnog što su njegovi rudari krvavim znojem izgradili, tada bi zasigurno koja stotina miliona KM tzv. akumuliranih gubitaka, bila samo kap u moru njegovog gigantskog imovinskog portfolija. Uostalom, gotovo pola lokaliteta sadašnjeg Grada Tuzle još uvijek formalno pravno-imovinski „leži na rudnom polju krekanskih ležišta lignita“. Gdje su samo „Aida“, „Siporex“, stadion FK „Sloboda“, rukometni stadioni, sportske hale, univerzitet, Bolnica na Gradini, Pozorište etc., te cijela urbana naselja širom savremene Tuzle.
Sve to, i još puno, puno više od toga, je Rudnik “Kreka”, i svi oni koji ga ovih godina, mjeseci i dana stigmatiziraju, dehumaniziraju i guraju u crnu zemlju poniženja, upravo su oni, ponajprije, oni koji su i doveli ovo legendarno preduzeće pred ponor nestanka i sramne likvidacije kao značajnog proizvodnog organizma.
Kažu da Rudnik “Kreka” ne treba više nikom, da ga niko i ne želi, da je mlinski kamen oko vrata i samom sebi i da ga treba vezati za konjske repove novokomponiranog korporativnog korupcionaškog barbarizma i menadžerskog kretenskog diletantizma, te ga hladnokrvno u „opštem interesu“ raščerečiti na sve četiri strane svijeta.
Kažu i da su rudari Rudnika “Kreka” neradnici, ljenčuge i da su „zaboravili da se plate i zarađuju, a da se samo ne primaju“, te da od njih preostalih oko 2100 najmanje 300 do 400 su aktivni „tehnološki višak“, a i ostali nisu predaleko od toga. Bez obzira što je među njima više stotina invalida na skrbi tog istog rudnika i td. I sve su to „postali“, ne za posljednjih 137 godina postojanja, nego strelovito brzo od 2009.g. postajući tzv. Zavisno društvo EP Sarajevo, kada su, k'o biva, „uhljebljeni samo da stvaraju milionske gubitke“ svom novom vlasniku.
Doduše, zaboraviše samo da je Rudnik “Kreka” te godine imao 4100 uposlenih, a da 2021.g. sa gotovo duplo manje radnika na platnom spisku, neuporedivo lošije poslovno stoji i da je pitanje stečaja ili čak i likvidacije, samo retoričko.
Čini se da živimo u zlim vremenima i da smo dočekali da „živi zavide mrtvima“, pa možda i onima od 180 tragično poginulih komorata jame Dobrnja Jug 26. avgusta 1990.g. u osvit krvavog rata. Tijela njih 30 su ostala zauvijek u jami u kojoj su zarađivali svoj hljeb „sa sedam kora“. Iza njih je ostalo 365-toro djece.
Rudnik “Kreka” i njegovi radnici, kao i uvijek do sada, pobrinuli su se za sve njih da izađu na salamet. To je najmanje što su zaslužili njihovi poginuli očevi.
Ali, jedino za Rudnik “Kreku” i njegove rudare nema milosti. Pameti, još i manje. Sarajevska politika, kao i uvijek do sada, nije kriva: drže se svog interesa. Krivi su „politički Tuzlaci“.
Naravno da jesu: šute i sjede. Ili obrnuto! (Piše: Derviš ČIČKO)