Više od 10 hiljada umrlih nego rođenih demografska je slika Bosne i Hercegovine na kraju 2020. godine.Demografi upozoravaju da je statistika još ozbiljnija.
Stručna javnost upozorava da država ne nudi dugoročno rješenje problema.
Prema računici Agencije za statistiku cijeli manji grad je nestao tokom 2019.godine, samo uzimajući u obzir tzv. prirodno kretanje umiranja i rađanja.Podaci govore da je prvi put nakon rata evidentiran najniži koeficijent prirodnog priraštaja – minus tri. Nikada prije razlika između živorođenih i umrlih nije prešla enormnih 10.000 lica. Negativnim rekordima izdvaja se
Federacija BiH.
“Ono što je zabrinjavajuće su negativni trendovi u Federaciji, koja je još 2016. imala negativan prirodni priraštaj -1450, dok je samo tri godine kasnije imala gotovo trostruko nepovoljniju statistiku, odnosno premašila je 4000. Ti brojevi su danas još nepovoljniji”, ističe Aleksandar Čavić, demograf.
Statistika koju prezentuju demografi nije racionalna, misli sociolog Ivan Šijaković. Podsjeća da je generacija koja sada završava život prirodnom smrću, rađana u vremenu kada je bilo normalno da roditelji imaju prosječeno pet ili više djece.
Ako danas imamo barem jednog više rođenog, u odnosu na broj umrlih to nije zabrinjavajuća statistika. Naprotiv. To je normalno sve. Demografi bi to trebali da znaju, ističe Ivan Šiljković, sociolog.
Pravnik Dragan Dakić mišljenja je da na demografska kretanja kod nas negativno utiče zakonska regulativa. Navodi da se kao uslov za ostvarivanje benefita pronatalitetne prirode pogrešno postavlja loša socijalna slika.
“Druga stvar, pronatalitetne mjere se ograničavaju na stimulaciju rađanja, a potrebnije je iskazati podršku ljudima koji već imaju troje i više djece” – Dragan Dakić, predsjednik UO Fondacije „Za život“
Djelovanjem Fondacije „Za život“, čiji je Dakić idejni tvorac, višečlanim porodicama omogućen je popust do 30 odsto za određene robe i usluge.Naredni korak je rješavanje pitanja zaposlenja, koje Marija Đuran, majka troje djece, smatra ključnim.
“Potrebno je da su oba roditelja zaposlena, ako računaju više djece. Jer, to su zaista veliki troškovi. Ja ne govorim sada o nekom luksuzu, već o osnovnim potrebama – hrana, higijena, školovanje, sportske aktivnosti”, Marija Đuran, majka.
Za Mariju, koja je visokoobrazovana i zaposlena u Narodnoj skupštini RS, i njenog supruga koji takođe ima radno mjesto, nije jednostavno brinuti o troje djece. Zato se očekivanim čini podatak da se ljudi koji uopšte nemaju zaposlenje ili rade za minimalac ne opredjeljuju za brojno potomstvo. (BHRT)