(Piše: Đuro KOZAR, vojnopolitički analitičar)
Od 26. februara o.g. kad je u Sudu BiH izrečena prvostepena presuda Miloradu Dodiku od jedne godine zatvora, on i njegov režim forsiraju tezu da je ugrožena Republika Srpska što nije tačno. Republika Srpska je jasno definisana Dejtonskim sporazumom kao dio Bosne i Hercegovine, države članice Ujedinjenih nacija. I nijedan pojedinac nije iznad zakona, pa ni Dodik, koji ide tako daleko da u svrhu svoje lične zaštite ruši državni poredak BiH!?
Narodna skupština RS-a, po Dodikovoj direktivi, donijela je zakone kojima je na području tog entiteta zabranjen rad pravosudnih organa BiH, Visokog sudskog i tužilačkog vijeća i SIPA-e, ali je Ustavni sud BiH donio privremenu mjeru kojom je stavio van snage ove zakone. Jasno je da Dodik pokušava da izjednačava sebe s Republikom Srpskom, a to nije moguće. Nijedan predsjednik RS-a počevši od Radovana Karadžića do Nikole Poplašena, pa preko Mirka Šarovića, nikad se nisu krili iza institucije Republike Srpske.
Zabrinjavajuće je što je Narodna skupština RS-a usvojila Nacrt entitetskog ustava i zakon o zaštiti ustavnog uređenja kojim se uvodi vojska RS-a čime se daje veća autonomija odlučivanja entitetu u odnosu na državu i mogućnost referenduma za secesiju od BiH. U državi postoje Oružane snage BiH i nema mjesta ni za kakvu drugu vojsku koja, ako bi se formirala, morala bi kao paravojska, biti ukinuta.
U obraćanju poslanicima Dodik je ponovio svoju staru tezu o tome da BiH nije država, nego da samo ima državni kapacitet u međunarodnom pravnom smislu, te da to još ne osporava. Naravno,da nije u pravu, ali ističe da je Republici Srpskoj važan novi ustav jer će joj dati suverenitet. Dodao je da se novim ustavom RS-a objezbjeđuje mogućnost provođenja “državnih” normi. Prema Nacrtu ustava se navodi da RS ima pravo na samoopredjeljenje, da može uspostavljati specijalne paralelne veze, udruživati se u složene državne zajednice federalnog ili konfederalnog uređenja. Sve je to u suprotnosti sa Ustavnom BiH,
Zbog ovih promjena u uređenju Republike Srpske građani tog entiteta su u strahu ali se s državnog nivoa ističe da nema razloga za to i da bi se moralo znati da nijedna individua nije jednako RS i kakva god konačna presuda u Sudu BiH bila, ništa se neće desiti što bi ugrozilo opstanak entiteta. Republika Srpska ima jasno precizirane svoje nadležnosti koje su propisane Dejtonskim mirovnim sporazumom odnosno Aneksom 4 koji je Ustav Bosne i Hercegovine.
Opozicija u RS-a tvrdi da postoje dokazi nakaradne politike Milorada Dodika i njegovog SNSD-a i da ima osnova da se njemu, kao i Nenadu Stevandiću, Radovanu Viškoviću i drugima sudi za rušenje ustavnog poretka BiH i niz zlupotreba. Oni se ne odazivaju na pozive za saslužanje u Tužilaštvo BiH, pa im je određen pritvor, a slijede i potjernice. Ma koliko se separtisti trudili, Republika Srpska se legalno ne može otcijepiti od BiH, niti može postojati van bh. države. Vrlo je bitno upozoriti da se Iz Dejtonskog sporazuma, kao sa “švedskog stola”, ne može uzimati ono što nekome odgovara, a ono što ne odgovara zanemariti kao da nigdje i ne piše.
Dodikovo insistiranje na nekakvom “izvornom Dejtonu” je uzaludno i nemoguće jer takav ne postoji. Taj mirovni sporazum je odlukama visokih predstavnika i zakonima usvajanim u Parlamentu BiH više puta dopunjavan. I nemoguće je točak historije vratiti, naprimjer na 1996. godinu. Ne može ni Republika Srpska postati država u državi, samo zato što to želi Milorad Dodik i njegov SNSD. Ali jedno su (puste) želje, a drugo realnost. (Piše: Đuro KOZAR, vojnopolitički analitičar iz Sarajeva)