U okviru Projekta razvoja tržišne poljoprivrede “Farma dva”, Opština Lopare započela je proces da brendira čuveni majevički sir “zarac”. Osnovana je i zadruga koja povezuje individualne proizvođače i koja će im omogućiti siguran plasman ovog autentičnog proizvoda
Prvi korak bilo je pokretanje organizovane proizvodnje standardizovanog i certifikovanog majevičkog sira koji bi proizvodile desetine poljoprivrednica ovog kraja čija se domaćinstva tradicionalno bave stočarstvom.
Duška Mitrović jedna je od njih: „Na proizvodnju sira zarca odlučila sam se prije 10 godina – moje mušterije tražile su to. Počela sam prvo sa manjima količinama i onda svakim danom bila je sve veća i veća potražnja. Sad imamo baš razvijeno tržište, samo nam sirovine fali – nemamo mlijeka, to je jedini problem“.
Ona proizvede oko 200 sireva sedmično. Jedna je od 16 žena ovog majevičkog kraja koja je kroz proizvodnju sira po staroj tradicionalnoj recepturi tradiciju pretvorila u posao: „Sir zarac zahtijeva malo duži proces – treba bar 7 dana da dođemo od mlijeka do finalnog proizvoda. Sve radim na svom imanju, na tradicionalan način, kako su nekada naše bake radile. Malo smo to usavršili, dodali i neke ukuse, upakovali lijepo“, piše FTV.
Ove vrijedne domaćice su svoje proizvode do sada su uglavnom prodavale na kućnom pragu te je, uprkos ogromnom potencijalu, ova proizvodnja, zbog nemogućnosti plasmana, ranije bila zapostavljena. Projekat brendiranja i otvaranje zadruge koji je povezao individualne proizvođače stavljen je u kontekst pomaganja ženama iz udaljenih sela na planini Majevici. Omogućio im je siguran plasman i zaradu, a ovoj majevičkoj opštini brend i autentičan majevički proizvod.
„Zadatak zadruge je, prije svega plasman, briga o proizvodnji, organizaciji, dimljenju… Želimo da kroz ovaj projekat unaprijedimo način na koji one rade“, objašnjava Zoran Pavlović, idejni tvorac i konsultant na projektu.
Mitrović dodaje kako je tržište široko – od običnih ljudi do ugostiteljskih objekata: „Dijaspora nam dosta naruči. Imamo sir i u jednom marketu. Moglo bi se i više prodati, ali, nažalost, to je količina koju za sad imamo“.
Proizvod dobijen standardizacijom i zaštitom omogućio je razvoj gazdinstva u ruralnim područjima, dodatni prihod domaćinstvima, ali i stvorio preduslove da se afirmišu potencijali i resursi ovog kraja te tako postao sastavni dio turističke ponude ove opštine.